Door Dirk van de Voort, raadslid PRO5

We hebben in de gemeente Bladel in de laatste raadsvergadering regels vastgelegd over het carbid schieten in Bladel (oftewel "losschieten" zoals wij dat in Brabant noemen). Omdat carbid schieten schadelijk is voor het milieu, mens en dier, wilden we een verbod op dit gebruik.

Ondanks dat we alles weten over de gevaren, hebben we in onze gemeente toch besloten dat je carbid mag schieten tijdens de jaarwisseling en bij een aanstaand huwelijk.
Ook wij, PRO5, hebben ingestemd met deze regels. Ook wij hadden het moeilijk met het verbieden van dit folkloristisch gebruik. Volksvermaak en traditie hebben het gewonnen van gezond verstand.

Ik denk dat over tien jaar het carbid schieten volledig is verboden. Als we dan terugkijken naar nu, dan denken we: hoe hebben we ooit kunnen instemmen met dergelijke uitzonderingen? Hoe kun je regels vaststellen terwijl je weet dat deze ongezond zijn, dat deze blijvende schade kunnen aanrichten aan het milieu, mens en dier?

Overeenkomsten met het rookverbod, Zwarte Pieten en het rijden onder invloed.

Dezelfde dilemma's zie je bijvoorbeeld bij het rookverbod. We weten dat roken superongezond is, dat één op de vier rokers sterft vóór het 65e jaar. We weten dat roken ook ongezond is voor de meerokers. Mensen die zelf niet roken maar wel regelmatig meeroken hebben een verhoogde kans op longkanker van 20-30%. Dat weten we allemaal.

En ondanks deze kennis hebben we het elke keer moeilijk om regels te maken om mensen te beschermen tegen deze gevaren. Het heeft jaren geduurd voordat er een verbod was op roken in restaurants en cafés en het zal nog jaren duren voordat roken in bijzijn van kinderen of op terrassen verboden zal zijn.

Persoonlijk denk ik dat als we over tien jaar terugkijken naar de Zwarte Pietendiscussie, we zullen denken: hoe hebben we ooit zo naïef kunnen zijn en ons zo laten leiden door traditie, volksvermaak en persoonlijke vrijheden. Hoe hebben we niet kunnen zien dat zwarte piet een racistisch fenomeen is of op zijn minst dat er sprake is van stereotypering.
Ik verwacht dat het over tien jaar heel normaal is dat er overal gekleurde Pieten zijn of misschien een zwarte Sinterklaas.

Als laatste voorbeeld wil ik noemen dat het 30 à 40 jaar geleden normaal was om met drank op auto te rijden. Tegenwoordig is dit maatschappelijk niet meer geaccepteerd. En ondanks dat het nog steeds voorkomt, is het de laatste jaren wel steeds minder geworden.

Gezond verstand en sentiment

Wat ik hier allemaal mee wil zeggen is dat normen en waarden maar langzaam veranderen en dat de bijbehorende regels en wetten ook maar langzaam veranderen. Voor de politiek de uitdaging en de taak om continue de juiste afweging te maken tussen enerzijds gezond verstand en anderzijds gewoontes, tradities en persoonlijke vrijheden. De basis van deze afweging moet natuurlijk het gezonde verstand zijn. We zullen echter altijd moeten zorgen voor voldoende draagvlak in de maatschappij en continu rekening moeten houden met dat veranderingen sentimenten oproepen.