Door Joan Veldhuizen, wethouder Zorg & Welzijn, Sociale Zaken & Arbeidsmarkt, Jeugd, Cultuur en Dorpsraden
Een dynamisch jaar
Ruim een jaar geleden werd ik wethouder namens PRO5 en ik kijk nu tevreden terug op een dynamisch jaar. De verkiezingen vonden plaats aan de vooravond van een groot aantal veranderingen op het gebied van zorg en werk. Dat zorgde voor behoorlijk wat onrust. Terwijl PRO5 een weg vond in de Bladelse politiek, ging ik verder met de verkenning van de nieuwe taken binnen mijn portefeuille. 1 januari 2015 werd in de media afgeschilderd als een moment waarop de wereld zou veranderen omdat gemeenten dan verantwoordelijk werden voor een groot aantal nieuwe taken op het gebied van werk en zorg.
Schreeuwerige kranten kondigden aan dat gemeenten er niet klaar voor waren en sommige directeuren van zorgorganisaties deden daar nog een schepje bovenop door te roepen dat hun patiënten niet meer veilig waren. Een niet erg rustgevende gedachte als je zelf afhankelijk bent van zorg of ondersteuning. Ga maar eens bewijzen als gemeente dat je er wél klaar voor bent. Althans, zo klaar als mogelijk.
Beleid dat werkt in de praktijk
Gelukkig is de wereld niet vergaan op 1 januari. Wel is goed te merken dat er voor mensen die aangewezen zijn op ondersteuning van anderen, het niet gemakkelijk is en voor sommigen ronduit moeilijk. De rijksoverheid heeft een aantal belangrijke, ondersteunende (collectieve) maatregelen afgeschaft voor mensen die het toch al niet gemakkelijk hadden. Het is nu aan de gemeenten om zogenaamd 'maatwerk' te leveren aan onze inwoners. Voor mij is het erg belangrijk dat het beleid dat we maken en uitvoeren, ook daadwerkelijk oplossingen biedt voor mensen die dat hard nodig hebben. Soms merk je pas in de praktijk of iets wel of niet werkt door hierover met mensen te praten.
Veel jongeren die voorheen recht zouden hebben op een (WAJONG)uitkering omdat zij een beperking hebben, worden nu geacht aan de slag te gaan bij een 'gewone' baas. Vaak zijn dit jongeren die van de praktijkschool of het speciaal onderwijs komen. Samen met het onderwijs en werkgevers kijken we wat nodig is om deze jongeren goed terecht te laten komen. En ook wat werkgevers nodig hebben om deze jongeren een goede start te geven.
Gelukkig hebben we veel werkgevers in de Kempen zonder de labbekak-mentaliteit van Hans de Boer en een praktijkschool met hart voor de zaak.
In gesprek op zoek naar oplossingen
Niet alleen de gemeente heeft nieuwe taken gekregen, ook van (zorg)professionals wordt een andere werkwijze verwacht die beter aansluit bij wat écht nodig is. Dat betekent dat iedereen zich (gelukkig!) meer dan ooit moet verdiepen in de persoon met een ondersteuningsvraag. Ik vind dat een goede zaak. Alleen door vaak en op een goede manier in gesprek te gaan met deze inwoners kan je er achter komen wat werkelijk nodig is om verder te komen.
Ik heb groot vertrouwen in onze medewerkers die steeds met grote zorgvuldigheid uitvoering geven aan iets dat in sommige opzichten gewoon over de schutting bij de gemeente is gegooid, met alle knelpunten die daarmee gepaard gaan. Ik zie dat zij er uitstekend in slagen om hier onze inwoners zo min mogelijk de dupe van te laten worden. We staan niet alleen voor uitvoering van nieuwe taken, we staan ook nog eens voor een 'transformatieopdracht'. Er moeten bijvoorbeeld moeilijke gesprekken gevoerd worden met inwoners die in 2015 nog verzekerd zijn van zorg en bij wie de indicatie afloopt. Samen moeten we gaan kijken welke ondersteuning passend is, binnen de kaders en het budget dat de gemeenteraad daarvoor beschikbaar heeft gesteld. Dat zal nog best een klus worden. Daar deinzen we niet voor terug omdat we onze organisatie op orde hebben, we gekwalificeerde en ervaren medewerkers hebben en we alles op alles zetten om goed te communiceren met onze inwoners. Dat is geen garantie voor foutloos werken of 100% tevreden inwoners.
Wij zijn voortdurend bezig om samen met onze inwoners, zorgprofessionals en vrijwilligers, die transformatie vorm te geven zodat we er trots op kunnen zijn dat we mensen in onze gemeente die ondersteuning nodig hebben, niet aan hun lot overlaten.
Profilering ten koste van anderen
Veranderingen halen soms het beste en het slechtste in mensen naar boven.
Bepaalde televisieprogramma's en populistische kranten hebben het tot hun levenswerk gemaakt om 'misstanden' op te sporen en ze uit te vergroten. Vaak wordt daar de persoon zelf niet mee geholpen maar dient het ter profilering of omdat het geld oplevert. Ook in onze gemeente gebeurt dat. Zo werd er een paar weken geleden in de PC55 beweert dat er geen keukentafelgesprekken gevoerd worden, dat afspraken niet nagekomen worden of dat inwoners niet serieus genomen worden door raads- en commissieleden of door mij als verantwoordelijk portefeuillehouder. Dit zet ook onze uitvoerende medewerkers geheel onterecht in een kwaad daglicht en is absoluut niet gebaseerd op de werkelijkheid.
Ruimte en vertrouwen
In de raadsvergadering heb ik daarom benadrukt dat wij alleen door een goede samenwerking en heldere communicatie, erin zullen slagen om het goed te doen voor onze inwoners. Zoals ik zei, is 2015 een jaar waarin vele gesprekken gevoerd gaan worden om zo ook in 2016 vernieuwend bezig te zijn. Dat is niet alleen een opdracht die we mee hebben gekregen bij de decentralisaties maar ook vanuit de gemeenteraad . Ik hoop van harte dat onze medewerkers daar de ruimte en het vertrouwen voor zullen krijgen. Raadsleden zullen wellicht benaderd worden met vragen over de gedecentraliseerde taken. Wij hebben bij het CJG+ en het WMO-loket de expertise om mensen te ondersteunen en vragen te beantwoorden. Dat is dus de beste plek om inwoners naar te verwijzen. En als er zaken desondanks niet lopen zoals inwoners dat wensen, dan is rechtsbescherming geregeld volgens zorgvuldige procedures. Bovendien kan ik als wethouder te alle tijde ter verantwoording geroepen worden in de raadszaal. Of er kunnen suggesties gedaan worden voor verbetering van het beleid. Dat is volgens mij waar onze inwoners het meeste bij gebaat zijn.